Czym jest służebność drogi?
Służebność drogi (czyli służebność gruntowa przechodu i przejazdu) to prawo do korzystania z części cudzej nieruchomości – najczęściej w celu zapewnienia dostępu do drogi publicznej.
Najczęściej występuje w sytuacjach, gdy działka budowlana nie ma bezpośredniego dostępu do drogi – wtedy właściciel może korzystać z drogi przez sąsiedni grunt.
Dla skuteczności i pewności prawnej takie prawo powinno być ustanowione w formie aktu notarialnego, a następnie wpisane do księgi wieczystej.
Kiedy ustanawia się służebność drogi?
Służebność drogi ustanawia się:
-
dobrowolnie – na mocy umowy między właścicielami działek,
-
przymusowo – przez sąd, jeśli brak porozumienia.
W obu przypadkach celem jest umożliwienie właścicielowi działki „odciętej” korzystania z przejazdu przez inną nieruchomość.
Kiedy warto zawrzeć ją notarialnie?
Zawsze, gdy:
-
dochodzi do sprzedaży nieruchomości bez dojazdu,
-
strony chcą uniknąć przyszłych sporów,
-
chcemy zapewnić trwałość i egzekwowalność prawa do drogi.
Co zawiera akt notarialny ustanawiający służebność?
Akt notarialny sporządzony w kancelarii notarialnej powinien zawierać:
-
oznaczenie nieruchomości władnącej i obciążonej,
-
dokładny przebieg służebności – najlepiej z załącznikiem graficznym (np. mapką),
-
zakres korzystania z drogi (np. tylko przejazd, także pieszy, godziny użytkowania),
-
ewentualne postanowienia dotyczące wynagrodzenia dla właściciela działki obciążonej.
Po podpisaniu aktu, notariusz może złożyć wniosek o wpis służebności do księgi wieczystej, co zapewnia trwałość prawa – nawet jeśli działka zmieni właściciela.
Czy służebność może zostać zniesiona?
Tak, ale tylko jeśli:
-
przestała być potrzebna (np. działka zyskała nowy dostęp do drogi publicznej),
-
strony zgodnie zawnioskują o jej zniesienie,
-
sąd uzna, że korzystanie ze służebności jest nadmiernie uciążliwe lub nieuzasadnione.