Czym jest służebność drogi koniecznej?
Służebność drogi koniecznej to instytucja prawa cywilnego, która umożliwia właścicielowi nieruchomości bez dostępu do drogi publicznej uzyskanie takiego dostępu poprzez cudzy grunt.
Zgodnie z Kodeksem cywilnym, służebność ustanawia się w sytuacjach, gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej, a jej właściciel nie może korzystać z niej w pełni.
To rozwiązanie zapewniające równowagę między interesem właściciela działki „odciętej” a właścicielem działki sąsiedniej.
Kiedy można ustanowić służebność drogi koniecznej?
-
dobrowolnie – na mocy umowy między właścicielami działek,
-
przymusowo – na mocy postanowienia sądu, jeśli nie ma porozumienia między stronami.
Warunki uzasadniające ustanowienie służebności:
-
brak fizycznego lub prawnego dostępu do drogi publicznej,
-
konieczność zapewnienia komunikacji z sąsiednich nieruchomości,
-
minimalna ingerencja w cudzą nieruchomość (przebieg drogi powinien być możliwie jak najmniej uciążliwy dla właściciela działki obciążonej).
Jak przebiega ustanowienie służebności?
1. Umowa u notariusza
Jeśli sąsiedzi dojdą do porozumienia, służebność drogi można ustanowić dobrowolnie w formie aktu notarialnego.
Notariusz sporządza dokument, który następnie może być ujawniony w księgach wieczystych obu nieruchomości.
2. Postępowanie sądowe
Gdy brak zgody, właściciel działki pozbawionej dostępu może złożyć wniosek do sądu o ustanowienie służebności drogi koniecznej. Sąd wyznaczy przebieg drogi, a właściciel może zostać zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia właścicielowi działki obciążonej.
Rola kancelarii notarialnej
Kancelaria notarialna odgrywa kluczową rolę przy ustanowieniu służebności na drodze umowy:
-
przygotowuje akt notarialny zgodny z prawem i wolą stron,
-
doradza, jak sformułować zapisy dotyczące zasad korzystania z drogi,
-
umożliwia wpisanie służebności do księgi wieczystej, co zapewnia trwałość prawa.